Ðжлын байрны шинжилгÑÑ, хүний нөөцийн төлөвлөлтийн үндÑÑн дÑÑÑ€ хичнÑÑн хүн шинÑÑÑ€ авах шаардлагатай Ð²Ñ Ð³Ñдгийг мÑдÑж болно. Ó¨Ó©Ñ€Ó©Ó©Ñ€ Ñ…ÑлбÑл, хүний нөөцийн менежментийн ÑдгÑÑÑ€ үе шатууд нь хоорондоо харилцан уÑлдаа холбоо бүхий тодорхой дÑÑ Ð´Ð°Ñ€Ð°Ð°Ð»Ð°Ð»Ñ‚Ð°Ð¹ чиг үүргүүд юм.
Байгууллага Ñул чөлөөтÑй байгаа орон тоонд тухайн ажлын байрны шаардлагыг хангах хүмүүÑийг Ñонгож авахын тулд Ó©Ñ€Ñөлдөөнийг хангах тооны ажиллахыг Ñ…Ò¯ÑÑж байгаа хүмүүÑийг цуглуулах Ñ…ÑÑ€ÑгтÑй болдог. Ер нь тухайн байгууллагад ажилд орохыг Ñ…Ò¯ÑÑгчдийн тоо олон байвал, нÑг Ñ‚Ð°Ð»Ð°Ð°Ñ Ñ‚Ò¯Ò¯Ð½Ð¸Ð¹ нÑÑ€ хүнд зах зÑÑл дÑÑÑ€ өндөр байгааг, нөгөө Ñ‚Ð°Ð»Ð°Ð°Ñ Ñ…Ò¯Ð½Ð¸Ð¹ нөөцийн зөв бодлого баримталж байгааг гÑрчилж байна гÑж ойлгож болно. Ó¨Ó©Ñ€Ó©Ó©Ñ€ Ñ…ÑлбÑл, тухайн байгууллагын дүр төрх Ñайн байна л гÑÑÑн үг.
Байгууллагын дүр төрх Ñайн байх нь чадварлаг ажиллагчдыг өөртөө татах боломжийг хангаж өгч байдаг Ñайн талтай.
БүрдүүлÑлт нь шаардлагатай тоо, чанарыг хангах чадварлаг ажил горилогчдыг олж цуглуулах, ингÑÑнÑÑÑ€ байгууллагын хувьд тухайн ажлын байранд хамгийн Ñайн тохирох хүмүүÑийг шилж Ñонгох боломжийг олгох нÑгт нарийн үйл ажиллагаа юм.
Хүний нөөцийн бүрдүүлÑлтийн үйл ажиллагаа нь нийгмийн халамж болон хөдөлмөрийн хууль болон буÑад хуулийн зохицуулалттай тохирч байх, Ñ‚ÑдгÑÑрийг даган мөрдөхөд чиглÑÑÑн байвал зохино. ИнгÑхлÑÑÑ€ бүрдүүлÑлт нь хуулийн дагуу зөв цагт нь зөв байранд нь зөв хүмүүÑийг олж авахад ашиглагддаг хүний нөөцийн менежментийн нÑг чухал чиг үүрÑг юм. БүрдүүлÑлтийн үндÑÑн зорилго бол чадварлаг мÑргÑшÑÑн ажил горилогчдыг байгууллагынхаа нÑрийн Ó©Ð¼Ð½Ó©Ó©Ñ Ð¾Ð»Ð¶ цуглуулж өөртөө татах Ñвдал байдаг.
Хүний нөөцийг бүрдүүлÑÑ… үйл Ñвц бол шинÑÑÑ€ хүн ажилд авах хамгийн анхны алхам юм. ÐÐ½Ñ Ò¯Ð¹Ð» Ñвц нь гадаад, дотоод ÑÑ… Ò¯Ò¯ÑвÑÑ€ÑÑÑ Ð°Ð¶Ð¸Ð»Ð´ орохыг Ñ…Ò¯ÑÑгчдийг цуглуулах, бүртгÑÑ…, өргөдөл бөглүүлÑÑ…, Ñудлах зÑÑ€Ñг үйл ажиллагааг багтаадаг. Харин Ñонголт нь бүрдүүлÑлтийн дараагийн алхам бөгөөд орохыг Ñ…Ò¯ÑÑгчдÑÑÑ Ñ‚ÑƒÑ…Ð°Ð¹Ð½ ажлын байрны шаардлагьгг хангах мÑргÑжлийн өндөр мÑдлÑг, ур чадвартай хүмүүÑийг шалгаруулж авах, нÑлÑÑд хариуцлагатай ажил байдаг.
Байгууллагын Ñ…ÑÑ€ÑгцÑÑÑ‚ ажил, мÑргÑжлийн төрөлд гадаад орчинд гарч буй өөрчлөлтүүд ихÑÑÑ…Ñн нөлөөлдөг. Тухайлбал, дÑлхийн ÑƒÐ»Ñ Ð¾Ñ€Ð¾Ð½Ð´, Ñ‚ÑÑ€ туÑмаа орчин цагийн Монгол оронд компьютерийн нарийн мÑдлÑг, чадвар бүхий мÑргÑжилтнүүд байгууллага бүхÑнд Ñ…ÑÑ€ÑгцÑÑÑ‚Ñй болж байна. ҮүнÑÑÑ Ð³Ð°Ð´Ð½Ð° Ñуудлын автомашины болон гар утаÑны заÑварын ажилтнууд ч өргөн Ñ…ÑÑ€ÑгцÑÑÑ‚Ñй байгааг орчны өөрчлөлттÑй холбон тайлбарлаж болох юм. Мөн түүнчлÑн дÑÑÑ€ өгүүлÑнÑÑÑ€ хуулийн зохицуулалтууд чухал нөлөөлөгч хүчин зүйлийн нÑг мөн.
Хүний нөөцийн бүрдүүлÑлт хүний нөөцийн менежментийн бүхий л аÑпектуудтай холбоотой ба хамгийн чухал гурван зүйлийн уÑлдаа холбоог тайлбарлаÑ.
1. Хүний нөөцийн төлөвлөлт.
Стратегийн бүрдүүлÑлтийн хөтөлбөр хийхÑд өргөтгөÑөн төлөвлөлт шаардлагатай болдог. БүрдүүлÑлтийн хөтөлбөр нь байгууллагын төлөвлөлтийн гурван бүрÑлдÑхүүн Ñ…ÑÑгийн хүрÑÑнд хийгддÑг:
1) Байгууллагын зорилго, ирÑÑдүйд үйлдвÑрлÑн гаргах бараа бүтÑÑгдÑхүүн ÑÑвÑл үйлчилгÑÑ, хөгжлийн төвшин, бүтÑц, байршил зÑргийг тодорхойлдог Ñтратегийн Ð±Ð¸Ð·Ð½ÐµÑ Ñ‚Ó©Ð»Ó©Ð²Ð»Ó©Ð»Ñ‚,
2) Төрөл бүрийн төвшинд юу хийгдÑÑн байх Ñ‘Ñтойг онцгойлон зааж өгдөг ажил үүргийн төлөвлөлт,
3) Байгууллагын шаардлагатай байгаа болон ирÑÑдүйд шаардагдах ажлын төрлүүд, түүнд тохирох ажил горилогчдод тавигдах мÑдлÑг, ур чадвар, чадавх зÑргийг тодорхойлж өгдөг.
Төлөвлөлтийн ÑÐ½Ñ Ð³ÑƒÑ€Ð²Ð°Ð½ бүрÑлдÑхүүн Ñ…ÑÑгүүд нь хоорондоо харилцан холбоотой ба хичнÑÑн хүн ажилд авах, түүний тулд Ñ…ÑдÑн хүн цуглуулÑан байх Ñ‘Ñтойг тодорхойлоход зайлшгүй шаардлагатай байдаг.
2. Ðжлын шинжилгÑÑ.
Ðжлын шинжилгÑÑ Ð½ÑŒ хүний нөөцийн бүрдүүлÑлтÑд Ð±Ð°Ñ Ñ‡ÑƒÑ…Ð°Ð» байдаг, учир нь байгууллагын Ñ…ÑÑ€ÑгцÑÑÑ‚ ажил, тухайн албан тушаалд шаардагдах мÑргÑжлийн мÑдлÑг, ур чадвар, чадавхийг нарийн тодорхойлоход туÑалдаг.
Дотоод болон гадаад бурдүүлÑлтийн аль ч тохиолдолд тухайн ажлыг гүйцÑтгÑÑ…Ñд шаардагдах боловÑрол, мÑргÑжил, ур чадвар, туршлага, цалингийн зÑÑ€ÑглÑл зÑргийг маш тодорхой болгоÑны дараа ÑÐ½Ñ Ñ‚ÑƒÑ…Ð°Ð¹ мÑдÑÑллийг тарааж ÑхлÑÑ… нь зүйтÑй юм.
Томоохон байгууллагуудад, ÑÐ½Ñ Ð¼ÑдÑÑлÑл нь маш түргÑн тархаж, бүрдүүлÑлтÑд зарцуулах хөрөнгө, цагийг Ñ…ÑмнÑÑ… боломжтой болгох тохиолдол цөөнгүй байдаг.
3. Сургалт ба хөгжил.
Ð¥ÑрвÑÑ Ð±Ò¯Ñ€Ð´Ò¯Ò¯Ð»Ñлтийн үйл ажиллагаанууд нь өндөр мÑргÑшÑÑн ажил горилогчдыг цуглуулж чадÑан тохиолдолд ажиллагчдын Ñургалтын Ñ…ÑÑ€ÑгцÑÑ Ð±Ð°Ð³Ð° байж болох талтай. Харин орчин үеийн зарим байгууллагуудад, ÑÑÑ€ÑгÑÑÑ€, огт мÑргÑжилгүй хүмүүÑийг цуглуулан Ñ‚ÑдÑнд өөрийн хөтөлбөрийн дагуу Ñургалтыг ÑвуулÑаны дараагаар Ñонголт хийх Ñвдал байдаг. ÐÐ½Ñ Ð½ÑŒ олон газар ажиллаж Ñнз бүрийн ур чадвар олж ÑзÑмшÑÑн ажилчдыг өөрийн технологи, Ñтандартад нийцүүлÑÑ…ÑÑÑ Ð¸Ð»Ò¯Ò¯ бага цаг хугацаа, зардалтай байдаг байж ч болох юм.